20 Απρ 2010

Τι δείχνει το «ναυάγιο» των Ελλάκτωρ-Vinci στη Ρουμανία

Του Γιώργου Παπακωνσταντίνου। Μετά από τα μεγάλα ζητήματα χρηματοδότησης που έχουν βάλει εμπόδια στην προώθηση του έργου Blue City στο Ομάν και τις αποτυχημένες διεκδικήσεις έργων σε άλλες διεθνείς χώρες (Εμιράτα), ο όμιλος Ελλάκτωρ αντιμετωπίζει προβλήματα και στα Βαλκάνια। Και τούτο γιατί η κοινοπραξία των VINCI και Ελλάκτωρ, όπως αποκάλυψε το axiaplus και επιβεβαίωσε η εισηγμένη, "αποχώρησε" από οδικό έργο παραχώρησης στη Ρουμανία ύψους 1,5-2 δισ। ευρώ, μια και δεν κατέστησαν εφικτές ούτε η χρηματοδότηση του έργου ούτε η εκτέλεση της σύμβασης παραχώρησης। Επί της ουσίας δηλαδή, το υπογεγραμμένο από τον περασμένο Ιανουάριο project "ναυάγησε", η Ελλάκτωρ απώλεσε κατασκευαστικό αντικείμενο 800-900 εκατ. ευρώ, μια και συμμετείχε στην κοινοπραξία με ποσοστό 50%, σε μια περίοδο που νέα έργα δεν βγαίνουν. Επιπρόσθετα, χάνει και μελλοντικά έσοδα εκατομμυρίων ευρώ που υποτίθεται ότι θα έβαζε στα ταμεία της από την εκμετάλλευση της σύμβασης, ενώ χάνει και ένα μεγάλο asset που υπολόγιζε να προσθέσει στο φθίνον εσχάτως ανεκτέλεστό της. Οι δυσκολίες στη Ρουμανία και τα προβλήματα στην Ελλάδα Ωστόσο, η παραπάνω εξέλιξη ξεπερνά τα όρια του στενά επιχειρηματικού ενδιαφέροντος που έχει για την Ελλάκτωρ, μια και επί της ουσίας επιβεβαιώνει τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν σε διεθνές επίπεδο για να εξασφαλίζουν χρηματοδότηση σε συμβάσεις παραχώρησης ακόμα και πανίσχυρα σχήματα, όπως για παράδειγμα η γαλλική Vinci, εταίρος της Ελλάκτωρ στη Ρουμανία αλλά και σε πλήθος ανάλογων έργων παραχώρησης στην Ελλάδα. Και μη λησμονούμε ότι επρόκειτο περί ενός project που θα υλοποιούνταν σε μια χώρα που πέρασε από τις συμπληγάδες του ΔΝΤ, προσπαθεί να ανακάμψει, έχει μπροστά της πλήθος υποδομών προς υλοποίηση. Επιπρόσθετα δε, τέτοιου είδους έργα που εγγυώνται σταθερή ροή εσόδων μέσω των διοδίων θεωρητικά χρηματοδοτούνται με μεγαλύτερη ευχέρεια και από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Αρα, εύλογα ανακύπτουν τα ερωτήματα υπό τις παρούσες οικονομικές συνθήκες τι θα γίνει στην Ελλάδα, που βρίσκεται υπό ασφυκτικό κλοιό, και ποια θα είναι η αντιμετώπιση των εγχώριων ομίλων από ελληνικά και ευρωπαϊκά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα; "Το κίνημα των διοδίων" πονοκεφαλιάζει τις τράπεζες Το "ναυάγιο" δε στη Ρουμανία έρχεται να αναδείξει, αλλά και να επιβεβαιώσει, όσα κατά καιρούς έχουμε αναφέρει από τούτη τη στήλη περί του διάχυτου προβληματισμού και της έντονης επιφυλακτικότητας που επικρατούν στα τραπεζικά στελέχη σχετικά με τη χρηματοδότηση ακόμα και τέτοιων συμβάσεων. Προβληματισμός που βέβαια μεταφέρεται και στους κατασκευαστικούς ομίλους που αναζητούν συνολικά κεφάλαια κάμποσων δισ. ευρώ. Το "κίνημα κατά των διοδίων" μάλιστα, όπως αυτό εκφράζεται εδώ και πολλούς μήνες μέσα από τον ξεσηκωμό των τοπικών κοινωνιών απέναντι στις τοποθετήσεις ολοένα και περισσότερων σταθμών διοδίων σχεδόν σε όλο το μήκος του εθνικού οδικού δικτύου, αντιδράσεις που έχουν φθάσει ακόμα και στην κατάληψη σταθμών και σε ελεύθερη διέλευση οδηγών, άρα και σε χαμένα έσοδα για τους εργολάβους, ενισχύει την ανησυχία των τραπεζών. Που βλέπουν να διακυβεύονται τα χρηματοοικονομικά σκέλη των συμβάσεων, παρά τα αυξημένα διόδια που χάρισε ο πρώην υπουργός ΠΕΧΩΔΕ, κ. Σουφλιάς, δίχως μάλιστα να τηρούνται οι συμβατικές υποχρεώσεις από πλευράς των κοινοπραξιών. Κρατάνε ομήρους… Αυτός ο προβληματισμός, όπως αναφέραμε, περνάει και στους κατασκευαστές που σταδιακά αισθάνονται ολοένα και μεγαλύτερες πιέσεις στα μεγέθη τους. Με συνέπεια να οδηγούνται ακόμα και σε σπασμωδικές κινήσεις. Ενδεικτικό της κατάστασης ήταν μάλιστα και το πρωτοφανές επεισόδιο που έγινε την Κυριακή του Πάσχα στον σταθμό των διοδίων της Ελευσίνας. Υπάλληλος ιδιωτικής εταιρείας κράτησε όμηρο για πάνω από μία ώρα οδηγό που αρνήθηκε να πληρώσει το αντίτιμο των διοδίων, μέχρι να φθάσει η Τροχαία, όταν κατά κανόνα σε τέτοιες περιπτώσεις ο αρμόδιος υπάλληλος καταγράφει τον αριθμό κυκλοφορίας του αυτοκινήτου και ακολουθεί διαδικασία δικαστικής δίωξης σε βάρος του οδηγού! Αλλά τα έργα καθυστερούν Ενώ τα έργα στον οδικό άξονα "Κόρινθος-Πάτρα", που έχει αναλάβει να κατασκευάσει και να εκμεταλλευθεί η κοινοπραξία "Ολύμπια Οδός" των Ελλάκτωρ, J&P ΑΒΑΞ, Hochtief, Viunci (με την αναμενόμενη προσθήκη της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ), πηγαίνουν με ρυθμό χελώνας, ενώ παρατηρούνται καθυστερήσεις αλλά και αλλαγές σε χαράξεις του δρόμου, ενώ ακόμα δεν έχουν ξεκαθαρίσει στα υπουργεία τι θα κάνουν με τη λίμνη Καϊάφα, εντούτοις οι εργολάβοι όχι μόνο προεισπράττουν αυξημένα διόδια, αλλά οι οδηγοί που αρνούνται να υποστούν αυτό το "χαράτσι" καταλήγουν να συλλαμβάνονται… όμηροι! Καταγγελίες για την Εγνατία Αξίζει να σημειώσουμε ότι ο προβληματισμός των τραπεζών για όσα συμβαίνουν στον χώρο των μεγάλων έργων καταδεικνύεται και από την περίπτωση της Εγνατίας Οδού. Για την ολοκλήρωση της οποίας ο κ. Σουφλιάς είχε χρεώσει με δάνειο περίπου 1 δισ. ευρώ τον φορέα, παρέχοντας θεωρητικά στις τράπεζες την εγγύηση των μελλοντικών εσόδων του οδικού άξονα από την είσπραξη των διοδίων. Ωστόσο, διόδια δεν έχουν ακόμα τοποθετηθεί (αναμένονται μάλλον προς το καλοκαίρι), άρα το Δημόσιο δεν είχε να δώσει έσοδα στις τράπεζες, οι οποίες με τη σειρά τους καταγγέλλουν τις συμβάσεις και ζητούν πίσω τα κεφάλαια που έχουν δώσει.